Wat u moet weten over vuurwerkangst bij de hond
Angst voor vuurwerk is een veel voorkomend probleem bij honden en hoewel het zeldzaam lijkt te zijn bij katten, bestaat de indruk dat ook bij deze dieren vuurwerkangst regelmatig voorkomt. Het subtielere gedrag van de kat (wegkruipen, in zichzelf keren) maakt dat de signalen vaak niet worden opgemerkt.
Het is niet verwonderlijk dat dieren bang zijn voor vuurwerk. De knallen zijn zeer luid (tot 150 decibel) en kunnen zowel lichamelijke pijn (het gehoor van onze huisdieren is veel scherper dan dat van ons) als angst veroorzaken. De geluiden zijn onverwacht en de herkomst is voor het dier niet te herkennen: ook minder angstige dieren kunnen hiervan schrikken. Door herhaalde blootstelling aan de harde geluiden, de flitsen en de kruitdampen kan een verhoogde gevoeligheid en bij sommige dieren zelfs een fobie ontstaan.
Wat is vuurwerkangst?
Bij vuurwerkangst is sprake van een overgevoeligheid voor harde geluiden(onweer, vuurwerk, geweerschoten). De hersteltijd na de schrikreactie is hierbij verlengd en het dier blijft in een verhoogde staat van waakzaamheid. We hebben het dan nog niet over een fobie. De dieren kunnen angstsignalen, zoals een lage houding, staart tussen de poten houden, , janken, piepen en blaffen. Andere dieren “bevriezen” of verstoppen zich.
Vluchten, verstoppen of extreem reageren zijn instinctieve reacties waarbij het dier toenadering (ook van de eigenaar!) als een bedreiging kan ervaren en dus anders reageert dan normaal. In hoeverre een dier iets als bedreigend ervaart hangt af van de genetische aanleg (karakter) en de beïnvloeding vanuit de omgeving. Uw huisdier kan patronen gaan herkennen die voorafgaan aan een bedreigende situatie en daar van tevoren al op gaan reageren. Bij dieren met een fobie kan deze reactie extreem zijn.
Waarom heeft mijn dier vuurwerkangst?
Angst is een normale reactie op onverwachte situaties. Angstige huisdieren kunnen agressief reageren, vluchtgedrag vertonen, “bevriezen” en/of steun zoeken bij hun baasje. De angst kan zichzelf versterken in plaats van het dier te leren om te gaan met bedreigende situaties: het dier wordt overgevoelig. Herhaald blootstelling aan harde geluiden kan deze overgevoeligheid versterken. Het is daarom belangrijk het dier goed te observeren bij de eerste blootstelling aan harde geluiden. Vertoont het dier stress en neemt de reactie niet af of neemt de stress juist toe bij een volgende blootstelling, dan is actie geboden.
Vroeg ingrijpen bij angststoornissen vergroot de kans op een succesvolle behandeling en kan dier en baasje veel ellende besparen. Daarnaast heeft uw gedrag rechtstreeks invloed op de gemoedstoestand van uw hond. Blijf dus onder alle omstandigheden kalm.
Hoe kan ik mijn dier helpen
Om uw dier goed te helpen moeten bij de eerste signalen maatregelen worden genomen om uitbreiding van de angst te voorkomen.
Beperk het probleem: er zijn een aantal maatregelen welke kunnen worden genomen om uitbreiding van de angst tegen te gaan samen met behandeling van de angst.
Voorkom blootstelling aan vuurwerk
Geconfronteerd worden met een angstprikkel waaraan je niet kunt ontsnappen is zeer beangstigend en maakt het probleem groter. Ga dus niet naar buiten op tijden waarop veel geknald wordt en ga bijvoorbeeld ’s ochtends vroeg wandelen.
Bestraf het gedrag niet en biedt uw dier steun. .
Uw gedrag beïnvloedt het gedrag van uw dier. Troosten met woorden en een rustige houding kan een kalmerende invloed hebben op uw dier. Als uw dier bij u wil zitten en daar rustig van wordt dan mag dat. Overdreven troosten kan de angst echter juist bevestigen en het verergeren. Straffen vergroot de angst sowieso, dus dit is uit den boze.. Afleiding geven, bijvoorbeeld door het spelen met een bal, mag ook. Als het dier meedoet, beloon hem dan uitbundig. Ook gehoorzaamheidsoefeningen kunnen werken.
Maskeer het geluid
Doe de gordijnen dicht of zet het dier in een kamer zonder ramen. Zet de televisie aan of rustige muziek. Er zijn speciale gehoorbeschermers voor honden.
Creëer een veilige plek
Dit kan een kleed zijn, een mand, een bed, een bench of onder een tafel. Hiervan kan een holletje gemaakt worden door er een kleed overheen te leggen. Let wel, het dier moet naar deze plek gaan omdat deze als aangenaam wordt ervaren, dit is niet de plek waar het dier heen vlucht bij angst. Maak deze veilige plaats extra aantrekkelijk. Een kledingstuk van het baasje kan extra vertrouwen geven. Leer uw huisdier deze veilige plek te gebruiken. Gebruik hiervoor speeltjes, voedsel of snoepjes.
Feromonen
Feromonen zijn lichaamseigen stoffen. Zij hebben een geruststellend effect, verminderen de angstreactie en zijn een hulpmiddel bij de behandeling van vuurwerkangst.
Supplementen
Supplementen zijn natuurlijke stoffen die een kalmerend effect kunnen hebben op uw huisdier.
Medicatie
Bij dieren waarbij de angst ernstige vormen heeft aangenomen kan medicatie als korte termijn oplossing gebruikt worden. De medicatie dient gegeven te worden vóór het angstgedrag optreedt, dus vóór blootstelling aan harde geluiden. Medicatie is geen oplossing voor het probleem, hiervoor is training onder begeleiding van een gedragsdeskundige noodzakelijk!
Behandeling van vuurwerkangst
De bovenstaande informatie is belangrijk om verergering van de angst te voorkomen, het is geen oplossing!!! Uw dier lijdt nog steeds aan vuurwerkangst. Toename van de gedragsproblemen en een negatief effect van stress op zijn gezondheid kunnen het gevolg zijn. U zult dus verdere maatregelen moeten nemen.
Beinvloeden van het gedrag, onder begeleiding van een gedragsdeskundige
Dit is de belangrijkste stap bij de behandeling van vuurwerkangst. Doelen hierbij zijn desensitisatie en counter-conditionering. Het eerste betekent dat uw dier leert minder gevoelig te reageren op harde geluiden, het tweede betekent het inwisselen van de angst-reactie voor een positieve reactie (bijvoorbeeld spelen of lekker eten. Het principe is dat het dier de geluiden hoort in een omgeving waar hij niet angstig is en op een zeer laag volume, zodat geen angst wordt ervaren. Het volume kan zó laag zijn dat u het zelf nauwelijks hoort. Als het dier ontspannen blijft volgt een beloning. Als dit goed gaat wordt het volume geleidelijk verhoogd, maar niet zo hoog dat een angstreactie volgt. Toont het dier angst dan moet het geluidsniveau weer verlaagd worden tot het dier zich weer veilig voelt.
Houd de trainings-sessies kort, voorkom dat het dier angst ervaart en train regelmatig. Indien nodig kan de training ondersteund worden met feromonen. Bij sommige dieren is de angst zo sterk dat medicatie moet worden ingezet bij de training. Overleg dit met uw dierenarts.
Het is van belang bij de eerste signalen van angst maatregelen te nemen zodat het gedrag niet ontspoort. Als het gedrag langer bestaat, zal de training meer tijd en moeite kosten.